Het perfecte hooi is groen van kleur, mooi droog en ruikt heerlijk fris.
Helaas is dit soort perfecte hooi nauwelijks te vinden en ook dit groene hooi zal langzaamaan geel kleuren en wat stoffiger worden.
Dit stof ontstaat meestal doordat het hooi onder slechte weersomstandigheden werd gemaaid en gedroogd of een tijdje in een vochtige opslag heeft gelegen, en het stof bestaat eigenlijk uit kleine schimmelsporen, die zowel voor mens als dier niet gezond zijn om in te ademen. Sommige paarden lijken er weinig tot geen last van te hebben, anderen gaan er van hoesten, maar in het ergste geval kan er zelfs COPD ontstaan.
Hoesten is bij paarden niet zo onschuldig als bij ons mensen; bij elke hoest beschadigen de longblaasjes een klein beetje, en bij een paard herstellen deze longblaasjes nauwelijks tot niet.
Reden dus om stoffig hooi niet te onderschatten.

Voordroog en Kuilgras

Een alternatief voor hooi is voordroog. Voordroog is gefermenteerd, wat betekent dat het gecontroleerd heeft gegist. Gefermenteerd voedsel is op zich niet verkeerd, maar het moet goed gebeuren. Fermenteren wil zeggen dat dmv melkzuurgisting de celwand wordt verzwakt waardoor vezels makkelijker verteerd worden, maar ook worden oa suikers omgezet in diverse soorten zuren die broei en schimmelvorming voorkomen en het voer dus conserveren zoals we bv ook met zuurkool doen.
Bij het natte koeienkuil verloopt die fermentatie redelijk makkelijk, maar het drogere kuil en voordroog heeft meestal een toevoegmiddel nodig zoals melasse omdat de fermentatie anders niet op gang komt. Er wordt dus suiker toegevoegd terwijl we dit juist willen vermijden bij onze sobere paarden. Kiest de boer ervoor om niets toe te voegen, dan verloopt de fermentatie vaak niet goed waardoor schimmel juist veel kans krijgt.
Ik heb zelf een tijdje voordroog gevoerd tegen het hoesten, maar ik kwam regelmatig schimmel tegen. Doordat dit voordroog wat natter dan hooi is zal deze schimmel minder snel aanzetten tot hoesten en het gevaarlijke is dat je daardoor niet snel merkt dat er schimmel in zit. Toch wordt de schimmel ingeademd en kan in de longen zorgen voor een acute luchtweginfectie.
Maar ook al heb je perfect gefermenteerd voordroog, toch blijft het suikergehalte hoog en laat ervaring ons zien dat sobere paarden er niet goed tegen kunnen, wat zich vaak uit in jeuk aan de benen, meer last van mijten, wondjes aan de benen, rimpels in de kootholtes, vocht in de benen, eczeem of simpelweg te veel energie.

Hooi Weken

Veel mensen, waaronder ik zelf, zijn daardoor weer terug overgestapt op hooi en doen dit (vaak op aanraden van een dierenarts) minstens 20 minuten weken in een bak water. Daarmee spoel je schimmelsporen en stof eruit en maakt het nat waardoor het niet meer ingeademd kan worden.
Deze methode heeft ook enkele nadelen, waaronder het wegspoelen van vitamines en mineralen, en het gedoe met dat zware, ijskoude hooi in de winter. Maar ook blijkt uit onderzoek dat het aantal bacteriën in geweekt hooi flink vermeerdert.

Hooi Stomen

Vorig jaar ben ik daardoor een nieuwe manier gaan zoeken, en ik kwam uit bij het stomen van hooi.
Stomen van hooi heeft veel voordelen.

Er is zelfs onderzoek naar gedaan, waaruit bleek dat het aantal stofdeeltjes met 89% verminderd en het aantal schimmelkolonies afneemt met 99%!

De voordelen op een rijtje:

• Stof en schimmelsporen worden vochtig waardoor ze niet meer worden ingeademd
• Schimmels sterven af en er is nauwelijks nog bacteriegroei
• Vitamines blijven in het hooi zitten
• Gestoomd hooi is makkelijker te kauwen en te verteren
• Het hooi is lauwwarm wat in de winter beter is voor de maag dan ijskoud/bevroren hooi
• Gestoomd hooi weegt veel minder dan geweekt hooi en is dus makkelijker te verplaatsen
• In de winter kun je er heerlijk je handen aan warmen
• Paarden vinden het doorgaans lekkerder
• Je kan lekkere smaakjes of kruidenwater voor de luchtwegen toevoegen
• Het werkt sneller dan hooi weken
• Minder water nodig

Er zijn uiteraard ook nadelen. Ten eerste heb je wat meer en duurdere materialen nodig. De bestaande hooistomers kosten best veel. Zelf maken is gelukkig ook mogelijk. Daarnaast heb je elektriciteit nodig.
Het apparaat verbruikt uiteraard redelijk wat stroom. Stoom je drie keer per dag je hooi, per keer30 minuten, dan kost je dat ongeveer 50 cent per dag, of zo’n 15 euro per maand. Aan de andere kant verbruik je veel minder water dan bij het weken van hooi.

Hooistomer maken

Kant- en-klare hooistomers zijn enorm duur, maar gelukkig kun je ze voor weinig geld ook zelf maken.

Het maken van een hooistomer is eigenlijk heel simpel.
Je hebt een afgesloten vat nodig. Een kliko is prima geschikt, maar je kan ook bijvoorbeeld een regenton nemen. De regenton heeft het voordeel dat er al een gat in zit aan de onderkant. Het heeft de voorkeur om voor een smal en hoog vat te gaan ipv een brede, platte bak, aangezien stoom omhoog gaat.

Probeer een regenton te vinden die taps loopt. Bij van Cranenbroek zijn ze erg goedkoop, maar je kan ze ook gewoon via internet bestellen natuurlijk. 150 tot 200 liter is een mooie inhoudsmaat.
Deze is bijvoorbeeld prima geschikt: klik

Vervolgens moet er een rooster in gemaakt worden waardoor het hooi niet op de bodem ligt. Deze ruimte is nodig zodat het hooi mooi gelijkmatig gestoomd wordt.
Dit is het lastigste deel. Meet de diameter op en probeer iets te vinden wat de goede maat heeft. Dat kan een oud fietsenwiel zijn, of een hoepel, of misschien is je ton wel rechthoekig en kun je er een houten frame voor timmeren.. Ook kun je bv meerdere wilgentakken aan elkaar binden en rond buigen.
Als je de goede vorm eenmaal hebt dan kun je er fijne mazen in maken met bijvoorbeeld touw of ijzerdraad of door er een hooinet overheen te spannen of aan vast te maken.

Vervolgens koop je een behangstomer. Ik heb zelf een van de goedkoopste, en deze werkt prima.
Hier is er bijvoorbeeld eentje die je voor minder dan 4 tientjes in huis hebt, en met drie meter slang en automatische afslag bij een lege tank is deze perfect: klik
Ik heb er zelf een die als twee druppels water op deze lijkt: klik
Beide zijn prima. Bij de bouwmarkt zijn ze ook te koop, maar vaak net iets duurder.

Nu de ton klaar is hoef je hier alleen nog de stomer op aan te sluiten. Deze sluit je zo laag mogelijk aan, bijvoorbeeld op de aansluiting voor het kraantje bij een regenton, of door een gaatje te boren.
Probeer de aansluiting zo luchtdicht mogelijk te maken zodat er geen stoom kan ontsnappen.

De stomer gebruiken

Zodra je alles hebt aangesloten is de stomer klaar voor gebruik.
Het hooi schud je eerst los voordat je het in de ton doet, zodat de stoom echt overal komt. Vervolgens mag je het best lichtjes aandrukken.
De stomer vul je met een tot anderhalve liter water. Als je beschikking hebt tot heet water uit de kraan dan zou ik daar voor kiezen, dan gaat het stomen wat sneller.
Doe de deksel op de ton en zorg dat deze zo goed mogelijk afsluit.
Vervolgens laat je de stomer zo’n 20 tot 30 minuten aan staan. Hoe lang het stomen duurt hangt af van je stomer en de grootte van je ton.

Tips

• Kom je elke dag rond dezelfde tijd hooi voeren? Zet dan een tijdschakelaar tussen het stopcontact en stomer, en zorg dat je bij vertrek altijd de ton hebt gevuld met hooi en de stomer met water. Stel de tijdschakelaar in op een half uur voor aankomst, en het hooi is mooi op tijd klaar.
  *Doe dit niet als er strenge vorst voorspeld is. Dan kun je de stomer beter leeg laten zodat deze niet kan kapotvriezen!*
• Probeer eens een smaakje aan het hooi te geven als het niet graag gegeten wordt. Een klein beetje appelsap door het water in de stomer geeft een lekkere appelgeur aan het hooi.
• Heeft je paard last van de luchtwegen? Neem dan eens een kop heet water en laat een of meerdere kruiden een tijdje trekken. Denk aan tijm, rozemarijn, eucalyptusbladeren (niet de olie!), pepermuntbladeren, munt, zoethout.. Zodra de thee is afgekoeld zeef je deze door een koffiefilter/kaasdoek/theedoek/sterk keukenpapier. De thee doe je in de stomer en vul je met water bij tot het gewenste niveau. Voer het hooi meteen na het stomen.