Misschien heb je er wel eens van gehoord.. misschien heb je ze kort geleden bij de Aldi gekocht.
Erg smakelijk ziet het er niet uit. Het klinkt niet eens lekker.. Maar het zal je verrassen hoe lekker en veelzijdig ze zijn!
Er zijn genoeg redenen om deze droge, vreemde brokjes te kopen.
Na bereiding zijn ze héérlijk en gezond!
Wat is het?
Sojabrokken en granulaat wordt ook wel TVP (Textured vegetable proteïne) genoemd en is een bijproduct van het extraheren van sojaolie. Het wordt gemaakt van sojameel of soja eiwit en heeft dan ook een zeer hoog eiwitgehalte. Middels een proces waarbij de eiwitten verhit en geëxtrudeerd worden ontstaat het poreuze vormpje dat tot 3 keer zijn gewicht aan vloeistof kan opnemen.
“Van 50 gram sojabrokken maak je 150 gram soja-gehakt”
Gek genoeg worden deze brokjes niet alleen voor vegetarische maaltijden gebruikt, maar worden ze ook in de vleesindustrie gebruikt om te mengen met bewerkt vlees zodat er bespaart kan worden en omdat de soja meer vocht vast houdt.
Er zijn meerdere soorten sojabrokken te koop, van grotere brokken tot fijn granulaat tot langgerekte stukjes, en ik kwam zelfs ‘pulled soja’ tegen.
De voordelen
De prijs
Het lijkt best duur: 100 gram voor gemiddeld € 0,75. Maar de sojabrokken nemen tot 3 keer hun gewicht op, dus dan kosten ze nog maar € 0,25 per 100 gram. Het fijngehakt van AH en de vegetarische slager kost +/- € 1,50 per 100 gram, en rundvleesgehakt kost rond de € 0,50 per 100 gram.
De houdbaarheid
In tegenstelling tot kant en klaar gehakt zijn sojabrokken gedroogd en kun je ze dus gewoon buiten de koelkast bewaren. Ze zijn minstens anderhalf jaar houdbaar, maar omdat ze gedroogd zijn kun je ze tot ruim na de houdbaarheidsdatum gebruiken. Je kan dus prima grotere hoeveelheden tegelijk inkopen, en ook na het openen van de verpakking zijn ze lang houdbaar.
Het gewicht
Sojabrokken wegen heel weinig waardoor ze vaak door backpackers meegenomen worden. Ze zijn ideaal om op vakantie mee te nemen. En je kan ze thuis gemakkelijk ergens op een hoge, gammele plank wegstoppen als je grotere hoeveelheden hebt ingekocht (hoe kan ik die 15 pakjes nu laten liggen voor 75 cent bij de Aldi ;) Mijn voorraadplank is gevuld!)
De mogelijkheden
Gewoon vegetarisch gehakt uit de winkel kun je alleen gebruiken als rul gehakt.. het is immers al gekruid en aan de smaak kun je niet veel meer veranderen. Sojabrokken hebben nog weinig smaak van zichzelf en kun je daardoor helemaal naar eigen smaak kruiden. Je kan er uiteraard gewoon rul gehakt van maken met bouillon en sojasaus, maar je kan er ook heel andere smaken aan geven zoals dmv gerookt paprikapoeder, schenkstroop en wat meer sojasaus en minder bouillon, dat geeft er een spekjes-smaak aan.. Er zijn veel soorten smaken die je kan proberen.
Maar naast de gewone gehakt-brokjes kun je er zelfs nog meer mee; vooral het granulaat is erg handig om gehaktballen, burgers en zelfs frikandellen te maken. Voor het maken van de hamburgers heb ik een hamburger pers gekocht, ideaal!
Gezondheid
Het laatste voordeel is dat deze eiwitrijke sojabrokken puur en alleen bestaan uit soja eiwit of sojameel. Bij kant-en-klaar kruimelgehakt zijn vaak al allerlei extracten en aroma’s, bindmiddeltjes, kleurstoffen en of suikers toegevoegd. Dat hoeft natuurlijk niet ongezond te zijn, maar het is altijd fijner als je zelf precies weet waar je eten van gemaakt is, vooral ook als je bijvoorbeeld overgevoelig bent voor bepaalde ingrediënten of als je geen toegevoegde suiker wil eten.
En als je vleesvervangers zelf maakt, bijvoorbeeld gehaktballen, dan kun je gebruik maken van verse kruiden en verse ui en knoflook, wat toch altijd gezonder is dan de gedroogde kruiden die in vleesvervangers in de winkel worden gebruikt.
Bereidingswijze
Soms moeten sojabrokken worden gekookt volgens de verpakking. Ik vind dat persoonlijk onnodig.
Kruimelgehakt
Voor het maken van kruimelgehakt van sojabrokken heb je de volgende ingrediënten nodig:
- 75 gram sojabrokken of sojagranulaat
- 3 el sojasaus
- 150 ml groentebouillon
- plantaardige olie (rijstolie heeft mijn voorkeur vanwege het hoge rookpunt)
Doe de sojabrokken in een bakje en giet de sojasaus er over.
Maak de bouillon met kokend water en giet deze ook direct over de sojabrokken.
Laat de brokken 10 minuten trekken.
Giet een flinke scheut olie in een pan en laat deze op middelhoog vuur eerst warm worden voordat je met een vork de sojabrokken uit het bakje schept en in de pan doet. Ze mogen nog goed nat zijn. Voordeel hiervan is dat het vocht verdampt maar de smaak in de brokjes blijft zitten, in tegenstelling tot bij het uitknijpen, wat vaak op de verpakking staat vermeld.
Bak de brokjes op middelhoog vuur totdat ze een beetje bruin worden.
Burgers, ballen en gehakt
Wil je andere vleesvervangers maken van je sojabrokken? Ook dat is heel gemakkelijk.
Misschien heb je wel zo eentje thuis staan: ‘KLIK’. Een vleesmolen als deze is ideaal om sojabrokjes te verwerken tot makkelijk kneedbaar soja-gehakt dat voor tig recepten kan worden gebruikt. De geweekte brokjes of granulaat haal je na het weken eerst door de vleesmolen heen. Je kan hier eventueel al ingrediënten als ui of kaas doorheen mengen en het mengsel malen met de molen.
Heb je geen vleesmolen, dan kun je de sojabrokken of het granulaat het beste vóór het weken in een blender of met de staafmixer fijnmalen. Vervolgens week je de brokken op dezelfde manier als bij het maken van rul gehakt hierboven.
Daarna kun je kruiden toevoegen aan je gehakt. Welke kruiden en hoeveel hangt helemaal van het recept af.
Is het gehakt te vochtig, doe er dan wat paneermeel of gewoon meel bij.
Is het te droog en valt het uit elkaar? Dan kun je er wat ei doorheen roeren, of als plantaardig alternatief wat gebroken lijnzaad of chiazaad geweekt in water.
Recepten
Chili Con Sojabrokken
Deze heerlijke chili is makkelijk en snel te maken en wordt zelfs door niet-vegetariërs graag gegeten.
Vega Hamburger
Wat is er nu leuker dan je eigen vleesvervangers te maken met verse ingrediënten en kruiden die jij het lekkerst vindt? Met deze hamburgers maak je junkfood gezond!
Frikandel
Recept volgt
Saucijzenbroodje
Recept volgt
Vond je dit artikel interessant of heb je vragen of opmerkingen? Laat een reactie achter!
Bedankt van de super gerechten deze ga ik zeker proberen want ze zien er allemaal lekker uit.
Alleen gefermenteerde soja gezond en sojabrokken zijn volgens mij niet gefermenteerd! Al die burgers,met sojameel, tofu enz. zijn gemaakt met ongefermenteerde sojabonen zijn heel ongezond.
Hoi Irma, het idee dat ongefermenteerde soja ongezond is, is gelukkig inmiddels achterhaald. De chemische structuur van fyto-oestrogenen is vergelijkbaar met die van oestrogeen en daarom kunnen ze zich ook hechten aan oestrogeenreceptoren. Maar het onderzoek dat hiernaar is gedaan laat zien dat het consumeren van soja en fyto-oestrogenen je hormonen niet van slag brengt. Deze fyto-oestrogenen zitten overigens ook in andere peulvruchten als kikkererwten, maar ook in citrusvruchten en bepaalde groentes.
Sojabonen hebben juist veel gezondheidsvoordelen. Zo zijn er studies waaruit blijkt dat soja het risico op prostaatkanker verlaagt, het is een goede bron voor eiwitten, vitamines en mineralen, en van sojaproteïne is ook bewezen dat het een lichte LDL-cholesterolverlagende werking heeft (het slechte cholesterol). Om hart- en vaatziekten te voorkomen is het gebruik van sojaproducten dan ook zeker aan te raden. Bovendien zijn er indicaties uit studies dat sojaboonolie het risico op botontkalking (osteoporose) verkleint.
Dit alles geldt uiteraard voor een gematigde consumptie van soja (2 tot 4 sojaproducten per dag).
Ik hoop toch dat u bedoeld ” per week”
Nee, per dag.
Daar valt natuurlijk ook een glas sojamelk onder, en een portie is pakweg 100 gram edamame bonen.
Gevarieerd eten is altijd aan te raden, maar het is dus niet bewezen schadelijk om meerdere porties sojaproducten per dag te eten.
De bronnen die ik heb gebruikt zijn:
https://proveg.com/nl/blog/soja-gezonder-dan-vlees/
En
https://www.aicr.org/cancer-prevention/food-facts/soy/#research
Ik ben echt heel benieuwd naar het frikandel recept.
Je hebt me al flink op weg geholpen met de suggestie om ongeweekte TVP fijn te malen met de blender.
Sorry voor de late reactie, maar na een enorm druk jaar sta ik weer te popelen om nieuwe posts te schrijven, en het frikandel recept gaat daar zéker een van worden!